Ruchowy rozwój malucha

Napięcie mięśniowe u niemowlaka to ciągły stan gotowości włókien mięśniowych do pracy, kontrolowany przez układ nerwowy. W pierwszych tygodniach życia dziecka napięcie mięśni rąk i nóg jest nieco większe niż mięśni tułowia. Czasami rodzice dopatrują się w tym nieprawidłowości, choć jest to norma. W tym okresie częstą reakcją na jakikolwiek bodziec lub dyskomfort jest silne prężenie się do tyłu, odginanie główki i usztywnianie się.

Bez kontroli nad ciałem i emocjami

Dziecko na początku życia nie ma jeszcze kontroli nad swoim ciałem. Trudno mu koordynować swoje ruchy. Jego reakcja na światło, dźwięk, a także pojawienie się kogoś w polu widzenia może być zaskakująca nawet dla niego samego. Także leżenie na brzuchu czasem  bywa dla malca nie do zniesienia.
Niemowlęta reagują na różne bodźce całym swoim ciałem, prężąc się, wyginając, kuląc lub gwałtownie kopiąc nóżkami i machając rączkami. Niemowlę to istota wyjątkowo emocjonalna, a jeśli dodamy do tego fakt, że kontrola emocji jest u niego jeszcze niedojrzała,  to zrozumiemy, dlaczego reaguje tak gwałtownie i chaotycznie.

 Zbyt duże napięcie  mięśniowe

Wzmożone napięcie mięśniowe u niemowlaka jest ściśle związane z dysfunkcją ośrodkowego układu nerwowego, a nie jak w mniemaniu niektórych powiązane z reakcjami obronnymi i adaptacyjnymi  malucha. W większości przypadków przedziwne, niepokojące rodziców zachowania noworodków i niemowląt nie są zaburzeniami rozwojowymi. Organizmy noworodków i małych niemowląt są niedojrzałe. Owszem gotowe, by pojawić się na świecie, ale kompletnie niesamodzielne. Ta niedojrzałość dotyczy wszystkich układów: oddechowego, jak częste bezdechy, pokarmowego ( ulewania, kolki), struktur kostnych ( niedojrzałość stawów biodrowych i konieczność ich kontroli). Niedojrzały jest również układ nerwowy, zmysły dziecka, sposób adaptacji i reagowania na bodźce płynące z otoczenia

Ruchowe reakcje malucha

 Gwałtowną reakcję może wywołać też kolka, silna skórna alergia, głód, zmiana otoczenia, gwałtowne ruchy rodziców, kąpiel, bóle brzucha, trudności z wypróżnianiem, rozdrażnienie, strach, niepewność. Tu główną rolę odgrywa emocjonalna kontrola napięcia mięśniowego, wyrażająca się silnym prężeniem ciała, sztywnością, chaosem. Często też, w swoim zachowaniu i postawie maluchy przenoszą swoje nawyki  jeszcze z okresu życia płodowego, np. asymetrię ułożenia główki, bardziej przykurczoną jedną rączkę, dłoń, stópkę. Jeżeli dziecko potrafi po chwili, spontanicznie i bez większych kłopotów, zmienić swoją pozycję, swobodnie otworzyć dłoń, nie ma się czym niepokoić.
Napięcie mięśniowe, a przez to postawa i ruch dziecka zmieniają się w ciągu pierwszych miesięcy życia. Istotne jest to, czy te zmiany nie utrudniają maluchowi nabywania kolejnych umiejętności ruchowych.

Wskazówki dla rodziców

Ważne jest to, aby każdy nasz dotyk i ruch w trakcie wykonywania codziennych czynności pielęgnacyjnych był delikatny, pewny, spokojny i zdecydowany.

• Dotykaj i unoś malca całą dłonią i na jak największej powierzchni swojego ciała. Nie chwytaj go kurczowo pod pachy, szyję i pupę. W trakcie przenoszenia i przewijania dziecko ma sprawiać wrażenie jakby płynęło w przestrzeni.

• Podchodź do dziecka raz z jednej, raz z drugiej strony, podnoś je, kładź i trzymaj  to na lewej, to na prawej ręce, zmieniaj pozycję malucha w łóżeczku i skłaniaj go do zmiany pozycji, na przykład w poszukiwaniu zabawki.

Zwykle po kilku tygodniach takiego postępowania zachowanie, napięcie mięśniowe, ruch i postawa dziecka przestana cię niepokoić.

ZOBACZ RÓWNIEŻ:

Wychowanie fizyczne – jak wspierać aktywność dziecka?>>